امام خمینی ره در بیستم جمادی الثانی سال 1320 ه. ق در شهر خمین از بلاد
ایران و در خاندانی علمی، انقلابی و مبارز به دنیا آمد و در چنین خانواده
ای نشو و نما یافت، پدرش شهید مصطفی موسوی در نجف اشرف و سپس در سامرا
تحصیل علم نمود و در آن دو شهر مقدس که مرکز حوزه علوم دینی بوده مدارج
عالیه را طی کرد؛ پس از گذشت چهار ماه و 22روز از ولادت آخرین فرزندش سید
روح الله، به روز 12 ذیقعده سال 1320 ه. ق در راه خمین به اراک ترور و به
شهادت رسید. سید روح الله دوران کودکی و نوجوانی را در دامن مادری نمونه
بنام «هاجر» و نزد عمه مکرمهاش سپری کرد و در مکتب برادر بزرگوارش و دیگر
اساتید به تعلم پرداخت. از کودکی با نبوغی سرشار به فراگیری علم دین همت
ورزید و درسن 18 سالگی برای کسب معارف الهی از مکتب آیةالله العظمی حائری
یزدی به حوزهعلمیه اراک هجرت کرد و با فراگیری علم دین و تهذیب و تهجد در
پی یافتن حقیقت ناب سر از پا نمیشناخت و از همان آغاز جوانی دل در گرو حق
تعالی نهاد و از هرچه رنگ تعلق داشت فاصله گرفت به گونهای که مورد تحسین
و شگفتی استادان خویشواقع شد. امام خمینی(ره) در سال 1301 هجری شمسی
همزمان با هجرت استاد عالیقدرش به قم و تاسیس حوزه علمیه به این شهر هجرت
کرد. او در 25 سالگی به درجه اجتهاد نائل آمد. در سن 28 سالگی با خدیجه
خانم (قدس ایران) ثقفی از خاندانی اهل علم و فضیلت ازدواج کردند. و حاصل آن
ازدواج مبارک هشت فرزند (3 پسر و 5 دختر) بود که از آن میان سید مصطفی و
سید احمد خمینی از ویژگی خاصی برخوردار بودند.
فرزندان امام خمینی:
1. شهید حاج آقا مصطفی (متولد 1309 ه.ش در قم).
2. پسری به نام علی که در چهار سالگی فوت نمود.
3. صدیقه مصطفوی ( همسر مرحوم اشراقی).
4. فریده مصطفوی ( همسر جناب آقای اعرابی).
5. زهرا مصطفوی ( همسر دکتر بروجردی).
6. دختری به نام سعیده که در هفت ماهگی فوت نمود.
7. حجة الاسلام و المسلمین سید احمد خمینی.
8. فرزند آخر ایشان لطیفه نام داشت که در سنین کودکی در گذشت.
برخی از اساتید حضرت امام خمینی:
1- حاج میرزا جواد ملکی تبریزی، مولف کتاب "اسرار الصلاة" و غیره متوفای 1343ق.
2- آقا میرزا سیدعلی یثربی کاشانی که از سال 1341 ق. تا 1347 ق. در قم بودند.
3- حاج میرزا ابوالحسن رفیعی قزوینی، صاحب "شرح دعای سحر" که از سال 1341 ق. تا 1349 ق. در قم بودند. (1)
4- آقا شیخ محمدرضا مسجد شاهی، صاحب "وقایة الاذهان" که در سالهای 1344- 1346 ق. در قم بودند.
5- آقا میرزا محمدعلی شاه آبادی، صاحب "رشحات البحار" که در سالهای
1347-1354 ق. در قم بودند و امام خمینی در تمام این هفت سال از ایشان
استفاده می کرده است.
6- حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، موسس حوزه علمیه قم و صاحب کتاب
"دررالفوائد" که امام خمینی از حدود سال 1345 تا 1355 ق. از درس فقه و اصول
ایشان بهره می برده اند.
تالیفات موضوعی امام خمینی:
1- عرفان: در این رشته کتابهای متعددی نوشته اند که تاریخ تالیف آنها از 1347 تا 1355 ق. می باشد.
2- اخلاق: در این موضوع نیز کتابهای متعددی به زبان فارسی نگاشته اند
که تاریخ تالیف آنها، میان سالهای 1355-1360 ق. می باشد و گویا این همان
زمانی است که درس اخلاق می فرموده اند.
3- فلسفه: در این رشته گویا حاشیه "اسفار" داشته باشند که چندی پیش یکی
از فضلای قم حاشیه ای از ایشان در مجله کیهان اندیشه (شماره های 11و18)
نقل کرده بود.
4- فقه استدلالی: در فقه استدلالی کتابهای متعددی دارند که تالیف آنها
مربوط به سالهای 1365 تا تاریخی است که حضرت امام از نجف به ایران آمدند;
یعنی حدود سال 1397ق.
5- اصول فقه: در این زمینه هم رساله های متعددی دارند که تالیف آنها مربوط به سالهای قبل از 1370 تا حدود 1371 ق. می باشد.
6- رجال: در این موضوع بحثی دارند که در کتاب "الطهارة" درج شده است.
7- رساله عملیه: رساله ها و حاشیه های حضرت امام که برای مقلدان نوشته اند غیر از تحریرالوسیله که پیش از سال 1380ق. تالیف شده است.
8- حکومت: در این موضوع رساله ولایت فقیه و مجموعه گفتارها و نوشته های پس از پیروزی انقلاب را باید نام برد.
9- امامت و روحانیت: کتاب "کشف الاسرار" که حدود سال 1363ق. تالیف شده است، در این زمینه می باشد.
10- شعر: مجموعه اشعار حضرت امام خمینی که دیوانی را تشکیل می دهد.
تالیفات امام خمینی:
1. مصباح الهدایة ال الخلافة والولایه، 2. سر الصلاة، 3. صلاة العارفین
یا معراج السالکین، 4. تعلیقه علی شرح فصوص الحکم، 5. تعلیقه علی مصباح
الانس، 6. تعلیقه علی شرح حدیث راس الجالوت، 7. تفسیر سوره حمد، 8. الحاشیه
علی الاسفار، 9. آداب الصلاة،10. مبارزه با نفس جهاد اکبر،11. شرح حدیث
جنود عقل و جهل، 12. اربعین - شرح اربعین، 13. کتاب الطهارة، 14. کشف
الاسرار، 15. دیوان شعر،16. تحریر الوسیله. ادامه مطلب
شاگردان امام:
تعداد کثیری از طالبان علم و معنویت از محضر درس او بهره گرفته اند و
در اینجابی مناسبت نیست که اسامی تعدادی از علما و فضلایی که در علوم منقول
یا معقول،یادر هر دو رشته افتخار شاگردی معظم له را داشته،و از مکتب پرفیض
ایشان کسب دانش کرده اند،آورده شود،و صفحات کتاب،با اسامی ستارگان درخشان
فضیلت،که در گرد ماه علم و فضیلت ایشان حلقه زده و کسب نور و ضیاء کرده
اند،آراسته شود،لیکن از آنجا که به دست آوردن اسامی کلیه شاگردان بزرگ
مرجعی که حدود سی سال مهم ترین کرسی تدریس شیعه را به عهده داشته اند،و در
هر چند سالی دهها نفر عالم ومجتهد از حوزه درسی ایشان فارغ التحصیل شده و
به اطراف و اکناف کشور و جهان پراکنده شده اند،برای ما امکان پذیر نمی
باشد،تنها به آوردن اسامی بعضی از آنان اکتفاءمی کنیم و از دیگر علماء و
فضلای مبرز که افتخار شاگردی آن حضرت را داشته اند ونام آنان احیانا در
اینجا آورده نشده است.
1-مرحوم آیة الله حاج شیخ مرتضی حائری یزدی
2-شهید آیة الله استاد مرتضی مطهری
3-آیة الله شیخ حسینعلی منتظری
4-شهید آیة الله حاج آقا مصطفی خمینی
5-شهید آیة الله سید محمد علی قاضی طباطبائی
6-شهید آیة الله حاج آقا عطاء الله اشرفی اصفهانی
7-آیة الله حاج شیخ عبد الجواد اصفهانی
8-آیة الله حاج شیخ علی کاشانی
9-آیة الله حاج آقا ضیاء استر آبادی کاشانی
10-آیة الله حاج شیخ اسد الله نور اللهی اصفهانی کاشانی
11-آیة الله حاج آقا سید رضا صدر
12-آیة الله حاج شیخ عباس ایزدی نجف آبادی
13-آیة الله سید مرتضی خلخالی
14-آیة الله حاج سید عز الدین زنجانی
15-حجة الاسلام و المسلمین شهید سید محمد رضا سعیدی
16-آیة الله شیخ محمد صادقی تهرانی
17-آیة الله حاج شیخ علی مشکینی
18-آیة الله حاج شیخ حسین نوری
19-آیة الله شیخ محمد شاه آبادی
20-آیة الله شیخ محمد موحدی فاضل لنکرانی
21-آیة الله شیخ یحیی انصاری شیرازی
22-شهید دکتر محمد مفتح همدانی
23-استاد شیخ نعمت الله صالحی نجف آبادی
24-آیة الله شیخ هاشم قدیری
25-آیة الله شیخ ابو القاسم خزعلی
26-آیة الله شیخ احمد جنتی
27-آیة الله شهید دکتر سید محمد حسینی بهشتی
28-حجة الاسلام و المسلمین شیخ محمد جواد حجتی کرمانی
29-حجة الاسلام شیخ علی اکبر هاشمی رفسنجانی
30-حجة الاسلام و المسلمین شیخ علی اصغر مروارید
31-آیة الله سید علی حسینی خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران
32-آیة الله شیخ غلامرضا صلواتی
33-آیة الله شیخ ابراهیم امینی نجف آبادی
34-آیة الله سید حسن شیرازی
35-حجة الاسلام و المسلمین شهید شیخ فضل الله محلاتی
36-حجة الاسلام و المسلمین شهید سید عبد الکریم هاشمی نژاد خراسانی
37-آیة الله استاد شیخ جعفر سبحانی تبریزی
38-آیة الله سید عباس یزدی
39-آیة الله شیخ غلامرضا رضوانی خمینی
40-آیة الله شیخ حسین راستی کاشانی
41-آیة الله شیخ عباس محفوظی گیلانی
42-آیة الله شیخ مجتبی حاج آخوند
43-آیة الله شیخ مرتضی تهرانی
44-آیة الله شیخ مجتبی تهرانی
45-آیة الله شیخ محمد محمدی گیلانی
46-آیة الله سید محمد باقر ابطحی اصفهانی
47-آیة الله شیخ محمد یزدی
48-آیة الله شیخ عبد الله جوادی آملی
49-آیة الله شیخ حسین شب زنده دار
50-حجة الاسلام مرحوم شیخ علی اکبر تربتی(واعظ)
51-آیة الله اخوان مرعشی
52-آیة الله شیخ حسن صافی اصفهانی
53-شهید آیة الله شیخ علی قدوسی
54-آیة الله شیخ محمد علی گرامی
55-حجة الاسلام و المسلمین حیدری نهاوندی
56-آیة الله سید یعقوب موسوی زنجانی
57-آیة الله حاج میرزا ابو القاسم آشتیانی
58-آیة الله حاج میرزا صادق نصیری سرابی
59-آیة الله حاج شیخ محمد مؤمن قمی
60-آیة الله شیخ صدرا قفقازی
61-آیة الله شیخ جواد خندق آبادی
62-آیة الله فقیه برقعی
63-آیة الله سید عبد الغنی اردبیلی
64-آیة الله سید عبد الکریم اردبیلی
65-آیة الله شیخ عبد الله لنکرانی
66-حجة الاسلام و المسلمین حاج آقا مهدی حائری یزدی
67-آیة الله شیخ فضل الله خوانساری
68-آیة الله شیخ یحیی اراکی
69-آیة الله شیخ مسلم ملکوتی سرابی
70-آیة الله شیخ عباسعلی اصفهانی
71-آیة الله شیخ عبد الحسین زنجانی
72-آیة الله شیخ بهاء الدین اراکی
73-آیة الله شیخ محمد نهاوندی
74-آیة الله شیخ محمد حسین لنگرودی تهرانی
75-آیة الله سید اسد الله اشکوری
76-حجة الاسلام و المسلمین صدر اشکوری
77-آیة الله سید عباس ابوترابی قزوینی
78-آیة الله وحیدی تبریزی
79-آیة الله مشایخی اراکی
80-آیة الله سعید اشراقی
81-آیة الله شیخ محمد مهدی ربانی گیلانی
82-آیة الله شیخ محمد رضا کشفی تهرانی
83-آیة الله شیخ حسین مفیدی دلیجانی
84-آیة الله شیخ عباس رفسنجانی
85-آیة الله شیخ عبد العظیم محصلی خراسانی
86-آیة الله شیخ محسن حرم پناهی
87-حجة الاسلام و المسلمین عبد المجید رشیدپور تهرانی
88-آیة الله سید عبد الرسول شیرازی
89-مرحوم آیة الله شیخ عبد الرحیم ربانی شیرازی
90-مرحوم آیة الله سید عبد المجید ایروانی تبریزی
91-آیة الله سید علی اکبر موسوی یزدی
92-آیة الله سید جعفر یزدی
93-آیة الله حسین زرندی قمی
94-آیة الله شیخ محمد حسین قائینی
95-آیة الله سید احمد امامی اصفهانی
96-آیة الله عابدی زنجانی
97-حجة الاسلام و المسلمین مهدی کروبی
98-آیة الله شیخ محمد رضا مهدوی کنی
99-آیة الله شیخ مرتضی مقتدائی
100-آیة الله سید محمد علی حسینی تهرانی
101-آیة الله شهید شیخ حسین غفاری
102-مرحوم آیة الله سید ابراهیم علوی خوئی
103-آیة الله بطحائی گلپایگانی
104-حجة الاسلام و المسلمین شیخ رضا گلسرخی کاشانی
105-شهید آیة الله سید اسد الله مدنی تبریزی
106-آیة الله شیخ یوسف صانعی
107-حجة الاسلام و المسلمین شیخ حسن صانعی
108-آیة الله شیخ محمد مصباح یزدی
109-آیة الله صابری همدانی
110-حجة الاسلام و المسلمین شیخ عباسعلی عمید زنجانی
عروج آسمانی:
سرانجام پس از عمری تلاش و کوشش در راه خدا و انجام تکالیف فردی
واجتماعی،در ساعت 10 شنبه شب 13 خرداد 1368 ه.ش مطابق با29 شوال 1409 ه.ق
ندای حق را لبیک گفت و به ملکوت اعلی پیوست،و میلیونها انسان شیفته اندیشه
والای اسلامی خود را عزادار ساخت. حضرت آیة الله العظمی گلپایگانی با جمعیت
بی شماری از شخصیتهای مذهبی و سیاسی،بر جسد مطهر امام نماز گزارد، سپس با
تشییع عظیم میلیونی،از مصلای تهران،به آرامگاه ابدی خود در بهشت زهرا،در
جوار شهیدان انقلاب اسلامی منتقل شد.هجوم جمعیت برای تبرک از خاک مرقد و
شرکت در تدفین،ساعتها این مراسم رابه عقب انداخت،و بدین سان جهان ناباورانه
با صحنه شگفت انگیز و معجزه آسای دیگری از عظمت اسلام و انقلاب روبرو شد و
حتی دشمنان به ناچار اعتراف کردند که بزرگترین تشییع جنازه تاریخ در«بدرقه
امام »به وقوع پیوست.
برای توضیحات بیشتر می توانید به دانشنامه امام خمینی ره مراجعه کنید.